โรคจากปรสิต

---

ผู้เขียน : shopaga.kวันที่ : 10/04/2024หมวด : โรค

ปรสิต หรือพาราไซต์ (Parasite) คือ สิ่งมีชีวิตชนิดหนึ่งที่ต้องอาศัยอยู่ในสิ่งมีชีวิตอีกชนิด โดยได้ประโยชน์ฝ่ายเดียว ส่วนอีกฝ่ายหนึ่งเสียประโยชน์ ซึ่งผู้ถูกอาศัยที่เสียประโยชน์ จะเรียกว่า โฮสต์ (Host)

ปรสิตสามารถเข้าสู่ร่างกายมนุษย์ได้หลายทางด้วยกัน ได้แก่

1. ทางปาก ด้วยการกินอาหารที่มีการปนเปื้อนไข่ปรสิตชนิดต่าง ๆ โดยเฉพาะผู้ที่มีพฤติกรรมการบริโภคอาหารสุก ๆ ดิบๆ ที่ไม่ได้ผ่านความร้อนอย่างเพียงพอ

2. ทางผิวหนัง ปรสิตจะเข้าสู่ร่างกายด้วยการซอนไซเข้าทางผิวหนังบริเวณที่มีบาง ๆ หรือมีบาดแผล เช่น พยาธิชนิดต่างๆ

3. สัตว์พาหะที่ชอบดูดกินเลือด เช่น ยุง เห็บ เป็นต้น ซึ่งเป็นสาเหตุทำให้ปรสิตขนาดเล็กสามารถแพร่เข้าสู่ระบบเลือด และทำให้เกิดโรคได้ เช่น โรคมาลาเรียจากเชื้ออะมีบาที่เกิดจากยุงกัด

4. การสัมผัส เกิดจากการสัมผัสสัตว์ที่เป็นโฮสต์ชนิดอื่น ๆ ที่มีปรสิตเกาะอยู่ เช่น สุนัข แมว ไก่ เป็นต้น ซึ่งทำให้ปรสิตบางชนิดสามารถกระโดดเกาะ และกลายเป็นปรสิตที่อาศัยในมนุษย์ได้ เช่น เห็บ เหา เป็นต้น

ปรสิตที่เป็นสาเหตุของอาการเจ็บป่วยในคน สามารถแบ่งออกเป็น 2 กลุ่ม ตามลักษณะของปรสิต คือ

• ปรสิตที่เป็นสิ่งมีชีวิตหลายเซลล์ ได้แก่ พยาธิ เห็บ เหา หิด โลน ไรฝุ่น
• ปรสิตที่เป็นสิ่งมีชีวิตเซลล์เดียว เช่น อะมีบาที่ทำให้เกิดโรคบิด (Amebiasis) โรคเยื่อหุ้มสมองอักเสบจากอะมีบาหรือโรคมาลาเรีย (Malaria) จากเชื้อกลุ่มสปอโรซัว โรคช่องคลอดอักเสบจากเชื้อโปรโตซัว (Trichomoniasis)

อาการที่เกิดจากการติดเชื้อปรสิต

อาการที่เกิดจากโรคปรสิตจะมีลักษณะอาการเฉพาะในแต่ละโรคที่เกิดจากเชื้อแต่ละชนิดกัน เช่น

– โรคพยาธิชนิดต่าง ๆ ทำให้มีอาการหิวบ่อย กินจุ แต่น้ำหนักลด มีอาการท้องอืด ท้องเฟ้อหรือท้องเสียบ่อย รวมไปถึงอาการคันตามผิวหนังหรือบริเวณทวารหนัก

– ปรสิตที่ดูดกินเลือด เช่น เห็บ ไรฝุ่น เหา เป็นต้น ทำให้มีอาการบวมแดง เป็นตุ่มนูน หรือผื่นแดง และคันบริเวณที่มีการโดนกัด หรือกระตุ้นให้เกิดอาการแพ้

การรักษาและป้องกันโรคจากปรสิต

การรักษาจะใช้ทำได้ด้วยการฉีดหรือรับประทานยาที่สามารถฆ่าปรสิตนั้น ๆ ส่วนการป้องกันทำได้โดย

1. รับประทานที่สะอาด ปรุงสุก ไม่ว่าจะเป็นเนื้อสัตว์ ตลอดจนผักและผลไม้ต่างๆ ควรดื่มน้ำที่สะอาด

2. ล้างมือให้สะอาดทุกครั้งก่อนหยิบอาหาร

3. ควรเก็บรักษาอาหารให้พ้นจากการสัมผัสของสัตว์พาหะทุกชนิด

4. หลีกเลี่ยงการสัมผัสกับน้ำในแหล่งน้ำธรรมชาติโดยตรง โดยเฉพาะกรณีที่ร่างกายมีแผล

5. ป้องกันอันตรายจากการกัดหรือสัมผัสของสัตว์พาหะด้วยการสวมเสื้อผ้าให้มิดชิด

6. หลีกเลี่ยงการสัมผัสกับสัตว์ป่าหรือสัตว์เลี้ยงที่อาจมีปรสิตเกาะติดอยู่

7. หมั่นทำความสะอาดเสื้อผ้า เครื่องนุ่งห่ม รวมไปถึงที่อยู่อาศัยให้สะอาดเสมอ

Image by <a href="https://www.freepik.com/free-photo/microscopic-germs-pathogens_15518296.htm#query=parasitism&position=1&from_view=keyword&track=sph&uuid=67f8b76e-951a-48c4-8955-4ea51af1086f">Freepik</a>

---