หยุดยา เพิ่มลดขนาดยาเอง หรือซื้อยาเดิมๆกินเองได้ไหม?

หยุดยา เพิ่มลดขนาดยาเอง หรือซื้อยาเดิมๆกินเองได้ไหม?

       "ยา"  เป็นหนึ่งในปัจจัยสี่ ที่ช่วยในการรักษา บรรเทา โรคและอาการป่วยต่างๆ หลักการใช้ยานั้น ควรใช้ยาอย่างถูกวิธี ตามขนาดและระยะเวลาของการรักษาที่เภสัชกรหรือแพทย์แนะนำ แต่หลายครั้งที่ความเข้าใจผิด ความไม่รู้ รวมถึงความเชื่อผิดๆ อาจส่งผลให้การใช้ยาก่อให้เกิดอันตรายได้ เช่น การใช้ความรู้สึกในการหยุดยา เพิ่มยา หรือลดยาเอง โดยไม่ได้ผ่านคำแนะนำจากแพทย์หรือเภสัชกร

       การใช้ความรู้สึกในการหยุดยา เพิ่มยา หรือลดยาเอง เป็นอีกหนึ่งปัญหาที่พบบ่อย ไม่ว่าจะเป็นเพราะอยากหายจากโรคไวๆ หรือรู้สึกว่าอาการดีขึ้แล้วจึงหยุดยาเพราะคิดว่าหายแล้ว  ข้อเท็จจริง คือ โรคบางโรคใช้ยารักษาเพียงระยะสั้นๆ ก็เพียงพอ เช่น การติดเชื้อแบคทีเรีย ถ้ากินยาครบตามที่แพทย์กำหนดแล้วก็ไม่จำเป็นต้องกินต่อ  หรือยารักษาตามอาการ เช่น ยาแก้อักเสบลดปวด ยาแก้ไอ ยาละลายเสมหะ ยาระบาย หากไม่มีอาการแล้วก็สามารถหยุดทานได้

       แต่ในกรณีของโรคเรื้อรัง (Non Communicable Diseases: NCD) เช่น เบาหวาน ความดันโลหิตสูง ไขมันในเลือดสูง ไตเสื่อม เกาต์  โรคหลอดเลือดหัวใจหรือหลอดเลือดสมอง โรคเหล่านี้เมื่อเป็นแล้วส่วนใหญ่จะเรื้อรัง ใช้เวลารักษานาน และต้องอาศัยการใช้ยาควบคู่กับการปรับพฤติกรรมและการตรวจร่างกาย/ตรวจเลือดอย่างต่อเนื่อง จึงจะสามารถป้องกันการเกิดภาวะแทรกซ้อนรุนแรงจากโรคในอีกห้าปีหรือสิบปีข้างหน้าได้ ดังนั้น ถ้าเคยได้รับการวินิจฉัยว่ามีโรคกลุ่มโรคเรื้อรัง ก็ควรเข้าพบแพทย์เพื่อดูแลรักษาต่อเนื่อง ไม่ควรปรับยาหรือหยุดยาเอง แม้จะรู้สึกว่าอาการดีขึ้นแล้วก็ตาม และแนะนำให้พบแพทย์อย่างต่อเนื่อง เพื่อติดตามผลของค่าเลือด บางคนอาจจำเป็นที่จะต้องปรับขนาดยา เนื่องจากผลการรักษายังไม่ดีขึ้น หรือทนต่อผลข้างเคียงไม่ได้ บางคนอาจจะสามารถใช้ยาเดิมต่อไป เพราะยาและความแรงของยานั้น ยังสามารถคุมอาการของโรคได้ดีอยู่

       ดังนั้น การทานยาควรทานตามที่แพทย์หรือเภสัชกรแนะนำ ไม่ควรหยุดยา เพิ่มยา ลดยา หรือซื้อยาเดิมมากินต่อเนื่องเอง เพราะอาจจะก่อให้เกิดอันตรายได้ ไม่ว่าจะเป็นต่อ ตับ ไต หัวใจ หรือสมองได้นั่นเอง

ภญ.เฌอร์ลิญา สุระรังษีพัทธ์

Image Ref.

• https://www.freepik.com/free-photo/regretted-young-ill-girl-with-closed-eyes-wearing-covered-mouth-with-scarf-holding-pills-putting-hand-head-isolated-pink_14375767.htm#fromView=search&page=1&position=13&uuid=dc846004-48a8-4828-ab25-eff053167428